Rodzaje Odnawialnych Źródeł Energii. Czym są OZE?

Definicja i rodzaje Odnawialnych Źródeł Energii zostały zawarte w Ustawie z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii. Obejmują one „energię wiatru, energię promieniowania słonecznego, energię aerotermalną, energię geotermalną, energię hydrotermalną, hydroenergię, energię fal, prądów i pływów morskich, energię otrzymywaną z biomasy, biogazu, biogazu rolniczego oraz z biopłynów”. W dalszej części scharakteryzujemy najbardziej popularne rodzaje OZE.

Energia solarna/promieniowania słonecznego – najbardziej rozpoznawalne OZE

Słońce jest największym źródłem energii odnawialnej. Szacuje się, że moc promieniowania słonecznego docierająca do Ziemi wynosi 86 petawatów, czyli ok. 5000 razy więcej niż zapotrzebowanie ludzkości. To naprawdę imponujące liczby, choć warto pamiętać, że energia słoneczna jest jednocześnie najbardziej rozproszona. Za wytwarzanie energii elektrycznej i cieplnej z promieniowania słonecznego odpowiadają instalacje fotowoltaiczne i kolektory grzewcze.

Energetyka solarna jest także jednym z najbardziej rozpoznawalnych OZE w Polsce. M.in. dzięki programowi „Mój Prąd” w ciągu nieco ponad sześciu lat (od grudnia 2015 r. do kwietnia 2022 r.) liczba prosumentów wzrosła z 4,5 tys. do ponad miliona.

Energia wiatrowa – dobrze odbierana przez społeczeństwo

Całkowita moc wiatru na naszej planecie wynosi ok. 870 terawatów, czyli 50-krotnie przekracza zapotrzebowanie energetyczne ludzkości. Energię elektryczną produkują specjalne turbiny wiatrowe umiejscowione na lądzie (ang. onshore wind) albo większych zbiornikach wodnych takich jak morza i oceany (ang. offshore wind). To względnie tani i wydajny sposób pozyskiwania energii. Mimo że turbiny wiatrowe znacznie wpływają na wygląd krajobrazu i zajmują duże powierzchnie, rozwój tego rodzaju OZE popiera aż 8 na 10 Polaków.

Energia wodna – odnawialna, ale nieidealna

Budowle hydrotechniczne z systemem turbin przekształcają siłę płynącej lub opadającej wody w energię kinetyczną, a potem elektryczną. Chociaż energetyka wodna zalicza się do sektora OZE, ma sporo wad. Znacznie ingeruje w środowisko przyrodnicze – wiele elektrowni zostaje wybudowanych na zaporach, które zmieniają bieg rzek i stanowią ograniczenie dla organizmów wodnych. Ilość wytworzonej energii zależy również od poziomu wód – bardzo zmiennego z powodu zmian klimatycznych. Co więcej, przez wydzielanie metanu z rozkładającej się materii organicznej energetyka wodna ma emisyjność porównywalną nawet z paliwami kopalnymi.

Energia geotermalna – OZE dostępne dla nielicznych

Energię geotermalną dostarczają podziemne zasoby wody, które mają temperaturę od kilkudziesięciu do 100°C. Pozyskuje się ją za pomocą odwiertów i specjalnych instalacji (np. gruntowych pomp ciepła). Ze względu na specyficzne wymagania technologiczne udział energii geotermalnej w bilansie energii pozyskiwanej z OZE wynosił w 2011 r. zaledwie 0,9%.

Energia z biomasy – przetwarzanie odpadów na energię

Biomasa to stałe lub płynne substancje pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego, które ulegają biodegradacji. Ich źródłem jest np. produkcja rolna, leśna i roślinna oraz ich przetwórstwo, a także ziarna zbóż niespełniające wymagań jakościowych. Wysoko zaawansowana technologia zmienia te odpady w paliwa stałe, płynne lub gazowe, a następnie – w energię elektryczną i ciepło (w procesie spalania). Dzięki dodawaniu biokomponentów do paliw kopalnych udało się zwiększyć udział OZE m.in. w transporcie. Co jednak ważne, źródłem materii organicznej muszą być odpady, a nie specjalnie wyprodukowane biokomponenty.

Źródła:

1. https://www.gov.pl/web/edukacja-ekologiczna/odnawialne-zrodla-energii-czym-sa-i-co-nalezy-o-nich-wiedziec. [dostęp online: 16.02.2024].
2. https://serwisy.gazetaprawna.pl/energetyka/artykuly/8077250,jakie-sa-odnawialne-zrodla-energii-energetyka-odnawialna-rodzaje-energii.html. [dostęp online: 16.02.2024].
3. https://orka.sejm.gov.pl/proc7.nsf/ustawy/2604_u.htm. [dostęp online: 16.02.2024].